فیلم آموزشی فصل 5 زیست یازدهم – ایمنی

انیمیشن و فیلم آموزشی فصل 5 زیست یازدهم

این پکیج آموزشی شامل سه فیلم آموزشی از گفتار های فصل 5 زیست یازدهم با موضوع ایمنی است. در این فیلم ها، درمورد خط اول، دوم و سوم دفاعی بدن به طور کامل بحث کردیم، دفاع اختصاصی و غیر اختصاصی را توضیح دادیم و به بررسی نقص های سیستم ایمنی بدن مانند نقص اکتسابی سیستم ایمنی و بیماری های خودایمنی پرداختیم..

ما در این پکیج آموزشی، در کنار انیمیشن های جذاب، از نمودار درختی برای دسته بندی مطالب و ایجاد نقشه ذهنی استفاده کردیم.

برای یادگیری و یادسپاری بهتر این فصلِ مهم، حتما از پکیج آموزش انیمیشنی فصل 5 زیست یازدهم استفاده کنید.

پیش نمایش این فصل

در این پکیج، آموزش فصل 5 زیست یازدهم را به طور عمیق و مفهومی انجام دادیم. برای درک بیشتر  مفاهیم فصل 5 که ترکیبی هستند و نیاز به درک عمیق تر دارند، از انواع فیلم بهره گرفتیم. همچنین برای یادسپاری بهتر مطالب و ساده سازی آن ها، در این مجموعه از نمودار درختی استفاده کردیم.

در پکیج آموزشی فصل 5 زیست یازدهم به تفصیل موضوعات زیر تحلیل و بررسی شده است.

نخستین خط دفاعی بدن (پوست و مخاط)

لایه بیرونی پوست (اپیدرم) و لایه درونی پوست (درم)

عرق حاوی نمک و آنزیم لیزوزیم

ماده مخاطی

مخاط مژک دار

دفاع غیر اختصاصی و دفاع اختصاصی

دومین خط دفاعی

ایلیا مچنیکوف، لارو ستاره دریایی و کشف بیگانه خوار ها

انواع بیگانه خوار در بدن انسان (ماکروفاژ (درشت خوار)، یاخته دندریتی، ماستوسیت و نوتروفیل)

عملکرد ماکروفاژ ها (درشت خوارها)

وظایف یاخته دندریتی

عملکرد ماستوسیت و ترشح هیستامین + نقش هیستامین در بدن انسان

گویچه های سفید (نوتروفیل، بازوفیل، ائوزینوفیل، مونوسیت، لنفوسیت)

نمایش کامل فرآیند دیاپدز (تراگذری) به صورت انیمیشنی

مبارزه ائوزینوفیل با انگل ها
نیروهای واکنش سریع (نوتروفیل ها)

خروج مونوسیت ها از خون و تبدیل آن ها به یاخته های دندریتی و ماکروفاژ (درشت خوار)

ترشح هپارین و هیستامین توسط بازوفیل ها در هنگام حساسیت

یاخته کشنده طبیعی و ترشح پرفورین و آنزیم راه اندازی مرگ برنامه ریزی شده

نمایش کامل عملکرد پروتئین های مکمل

بررسی عملکرد و تفاوت های اینترفرون نوع یک و اینترفرون نوع دو

نمایش فرآیند التهاب

بررسی علت تب

سومین خط دفاعی بدن انسان

لنفوسیت های B که در مغزاستخوان بالغ می شوند

لنفوسیت های T که در تیموس بالغ می شوند

ماهیت آنتی ژن و گیرنده های آنتی ژنی

بررسی ساختار پادتن

پلاسموسیت (یاخته پادتن ساز) و تکثیر لنفوسیت های B

تکثیر لنفوسیت های T و یاخته های T کشنده

لنفوسیت T کمک کننده

نقص اکتسابی سیستم ایمنی بدن (ایدز)

بررسی بیماری های خودایمنی (ام اس و دیابت نوع یک)

شیوه مبارزه پادتن ها با آنتی ژن ها

حافظه ایمنی و تولید لنفوسیت های خاطره

بررسی ایمنی فعال و ایمنی غیرفعال

واکسن، شیوه ساخت واکسن و فرآیند ایجاد ایمنی فعال

سرم و ایمنی غیرفعال

تحمل ایمنی، حساسیت (آلرژی) و ماده حساسیت زا (آلرژن)

مدرس: نیما عبدالهی

تهیه شده در مجموعه آموزشی لب کلام

قبل از خرید پکیج آموزش انیمیشنی ایمنی به این نکات توجه کنید

برای استفاده از ویدیو های این پکیج، گزینه ی شرکت در دوره را انتخاب کنید. سپس در بخش سبد خرید، پرداخت خود را انجام دهید. پس از پرداخت، محتوای دوره در قسمت فایل های دوره در همین صفحه دسترس شما قرار خواهد گرفت.

مفهوم سازی مجموعه انیمیشن آموزشی فصل 5 زیست یازدهم به مقدار قابل توجهی به تصویر ذهنی و بازدهی شما در پاسخگویی به سوالات (تستی، تشریحی و ….) کمک می کند. اما در این مجموعه به طور ریز و اختصاصی به بیان نکات کنکوری و حل تست پرداخته نشده است.

هرگونه کپی برداری و انتشار محصول بدون اجازه مستقیم صاحب اثر شرعا حرام است و پیگرد قانونی دارد.

خلاصه مطالب پکیج آموزشی

در ادامه تعدادی از مطالب ارائه شده در این پکیج آموزشی را به صورت خلاصه آورده ایم:

لایه بیرونی پوست و لایه درونی پوست

پوست، اگرچه به نظر می‌آید که یک ساختار یکپارچه باشد، اما از دو لایه اصلی به نام اپیدرم (Epidermis) و درم (Dermis) تشکیل شده است. هر یک از این لایه‌ها وظایف و ویژگی‌های خود را دارند.

1. لایه بیرونی پوست (اپیدرم):

   • تشکیل‌دهنده اصلی: این لایه بیرونی پوست را تشکیل می‌دهد.
   • ویژگی‌ها:
     • اپیدرم شامل لایه‌های متعددی از سلول‌ها است.
     • سلول‌های اپیدرم به تازگی تولید شده و به صورت مرحله‌ای به سمت سطح پوست پیش می‌روند. در این مسیر، سلول‌ها تخلیه‌ای از مواد آبی و لیپیدی دارند.
     • سلول‌های اپیدرم مردوده‌اند و به شکل‌های مختلفی مانند سلول‌های پوسته‌ای (keratinocytes)، مالانوسیت‌ها (melanocytes)، سلول‌های لنفوسیت (Langerhans) و سلول‌های مرزی (Merkel) تقسیم می‌شوند.
   • وظایف:
     • حفاظت از بدن در برابر میکروب‌ها، مواد شیمیایی، اشعه مضر نور خورشید و آسیب‌های محیطی دیگر.
     • کنترل انتقال آب و املاح به داخل و بیرون از بدن.
     • مشارکت در ساختارهای سختی مانند مو، ناخن و لایه کراتین.

2. لایه درونی پوست (درم):

   • تشکیل‌دهنده اصلی: این لایه درونی پوست را تشکیل می‌دهد.
   • ویژگی‌ها:
     • درم از بافتهای متنوعی مانند عروق خونی، نسیج لنفاوی، الیاف کلاژن و الاستین، بافت عضلانی، عصب‌ها و غیره تشکیل شده است.
     • الیاف کلاژن و الاستین در درم به پشتیبانی از ساختار و انعطاف پوست کمک می‌کنند.
     • عروق خونی و عروق لنفاوی در درم واقع شده‌اند و نقش مهمی در انتقال خون و مایعات درون بدن دارند.
   • وظایف:
     • حمایت از لایه بیرونی پوست (اپیدرم) و فراهم کردن ساختار و انعطاف لازم.
     • تأمین منابع خونی برای سلول‌ها و بافت‌های لایه بیرونی پوست.
     • شرکت در تنظیم حرارت بدن و انتقال اطلاعات حسی از سطح بدن به مغز.

در کل، هماهنگی بین این دو لایه از پوست باعث حفظ سلامت و عملکرد مناسب پوست می‌شود.

انواع بیگانه خوار در بدن انسان

بله، میکروفاژها (Macrophages)، یاخته دندریتی (Dendritic Cells)، ماستوسیت‌ها (Mast Cells)، و نوتروفیل‌ها (Neutrophils) به عنوان انواع بیگانه‌خوارها یا سلول‌های فعال در سیستم ایمنی بدن انسان شناخته می‌شوند. این سلول‌ها نقش مهمی در تشخیص و مبارزه با بیماری‌ها، میکروب‌ها، و مواد خارجی دارند.

1. ماکروفاژ (Macrophages):

   • ماکروفاژها سلول‌های بزرگ و درشت هستند که قابلیت فیتوسیتوز (بلعیدن) مواد خارجی، میکروب‌ها، و سلول‌های مرده را دارند.
   • این سلول‌ها در انواع مختلف از انسجام‌های بدن مانند بافت لنفاوی، طحال، کبد و بافتهای مختلف دیگر حضور دارند.

2. یاخته دندریتی (Dendritic Cells):

   • یاخته دندریتی‌ها نیز یک نوع سلول بیگانه‌خوار هستند که در فرآیند ارتباط میان سلولی (Antigen Presentation) نقش دارند.
   • آنها به عنوان “آنتیژن‌ها” را بلعیده و سپس آنها را به سایر سلول‌های ایمنی ارائه می‌دهند تا به ایمنی بدن در مقابل بیماری‌ها کمک کنند.

3. ماستوسیت (Mast Cells):

   • ماستوسیت‌ها در بافت‌های مختلف بدن وجود دارند، به ویژه در بافت‌های لخته‌ای مثل پوست و غشاء مخاطی.
   • آنها حاوی مواد شیمیایی مانند هیستامین که در واکنش‌های التهابی و حساسیت نقش دارند.

4. نوتروفیل (Neutrophils):

   • نوتروفیل‌ها از نوع گلبولهای سفید خون هستند که به عنوان اولین خط دفاع در مقابل میکروب‌ها و عفونت‌ها عمل می‌کنند.
   • آنها میکروب‌ها را بلعیده و تخریب می‌کنند و در فرآیند فاگوسیتوز (Phagocytosis) شرکت دارند.

این سلول‌ها همگی به صورت هماهنگ در سیستم ایمنی بدن عمل می‌کنند تا بر ضد عفونت‌ها و تهاجمات بیگانه موثر باشند و به حفظ سلامت بدن کمک کنند.

عملکرد پروتئین های مکمل

پروتئین‌های مکمل، یا مکمل‌های پروتئینی، محصولاتی هستند که غنی از پروتئین هستند و به عنوان مکمل برای تأمین نیاز پروتئینی بدن در سایر منابع مختلف مانند غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصولات در انواع مختلفی مانند پروتئین وی، پروتئین سویا، پروتئین شیر، و … در دسترس هستند. عملکرد پروتئین‌های مکمل در بدن به شکل زیر است:

1. تأمین پروتئین:

   • پروتئین‌های مکمل به عنوان منابع پروتئینی اضافی به بدن ارائه می‌شوند. پروتئین از اهمیت زیادی در ساخت بافت‌ها، تعمیر و نگهداری عضلات، ساخت سلول‌ها، و سایر فعالیت‌های بیولوژیکی بدن برخوردار است.

2. افزایش حجم عضلات:

   • مصرف پروتئین‌های مکمل می‌تواند به عنوان یک عامل کمکی در افزایش حجم عضلات (بدون استفاده از مکمل‌های دیگر) مؤثر باشد. بسیاری از ورزشکاران و بدن‌سازان از پروتئین‌های مکمل به عنوان جزء مهمی از رژیم غذایی و تمرینات برای افزایش حجم عضلات استفاده می‌کنند.

3. ساختار و تعمیر بافت‌ها:

   • پروتئین‌ها برای تعمیر و ساختاردهی بافت‌ها و سلول‌های بدن ضروری هستند. مصرف پروتئین‌های مکمل می‌تواند به سلامتی بافت‌ها و ترمیم آسیب‌ها کمک کند.

4. تعادل انرژی:

   • پروتئین‌ها به عنوان یک منبع اصلی انرژی در بدن عمل می‌کنند. اگر مقدار انرژی از سایر مواد غذایی کافی نباشد، پروتئین ممکن است به عنوان منبع انرژی استفاده شود.

5. پشتیبانی از سیستم ایمنی:

   • پروتئین‌ها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند. بخش‌هایی از سلول‌های ایمنی نیز از پروتئین‌ها ساخته شده‌اند.

6. کمک به کنترل وزن:

   • مصرف پروتئین‌های مکمل می‌تواند احساس سیری و تشبیع را افزایش دهد و در کنترل وزن به عنوان یک ابزار مؤثر عمل کند.

توجه داشته باشید که مصرف مکمل‌های پروتئینی باید با توجه به نیازهای فردی، نوع فعالیت‌های ورزشی، و وضعیت سلامتی صورت گیرد، و همچنین مشورت با متخصص تغذیه یا پزشک مناسب است.

بررسی ساختار پادتن

پادتن یک نوع ایمونوگلوبولین یا آنتی‌بادی است که نقش مهمی در سیستم ایمنی ایفا می‌کند. این مولکول‌ها توسط سلول‌های B (لنفوسیت‌های B) تولید می‌شوند و به عنوان عامل‌های دفاعی در برابر مواد خارجی و عفونت‌ها عمل می‌کنند. ساختار پادتن شامل چهار زنجیره‌ی پروتئینی است که به صورت Y شکل گرفته است. در ادامه، ساختار پادتن را به تفصیل بررسی می‌کنیم:

1. دو زنجیرهٔ سبب:

   • دو زنجیرهٔ سبب (heavy chains) که به صورت Y شکل یکدیگر را متصل می‌کنند. این زنجیرهٔ سبب‌ها به سطح پایین ترین دیسولفیدها (پلک های دیسولفید) متصل هستند.

2. دو زنجیرهٔ سبک:

   • دو زنجیرهٔ سبک (light chains) که به هر یک از سرهای Y متصل می‌شوند.

3. سیتوپلاسمیک تیل:

   • سیتوپلاسمیک تیل (cytoplasmic tail) به پایان زنجیرهٔ سبب متصل است و این بخش به سلول‌های B کمک می‌کند تا پادتن به سطح سلول انتقال پیدا کند.

4. فاب و Fc:

   • بخش Y شکل که دو زنجیرهٔ سبک و یک قسمت از زنجیرهٔ سبب را در بر می‌گیرد به عنوان فاب (fragment antigen-binding) شناخته می‌شود. این بخش مسئول اتصال به آنتی‌ژن (مولکول موجود در مواد خارجی) است.
   • بخش دیگر از زنجیرهٔ سبب به عنوان Fc (fragment crystallizable) شناخته می‌شود که وظیفهٔ اتصال به سلول‌های دیگر سیستم ایمنی و ایجاد اثرات بیولوژیکی مانند فعال‌سازی یا نابودی سلول‌های هدف را بر عهده دارد.

5. منطقهٔ متنوع (Variable Region):

   • منطقهٔ متنوع در سرهای Y قرار دارد و مسئول تعیین و تشخیص خاصیت‌های آنتی‌بادی نسبت به آنتی‌ژن‌ها می‌باشد.

پادتن‌ها به دلیل تنوع بالای ساختار خود، می‌توانند به صورت خاص به هر آنتی‌ژن خاصی بپیوندند و عملکرد خود را در تشخیص و انحلال مواد خارجی یا میکروب‌ها انجام دهند.

پکیج های آموزشی مشابه در لب کلام

فیلم های  فصل 1 زیست یازدهم – تنظیم عصبی

مجموعه کامل فیلم های آموزشی زیست شناسی یازدهم